Ks. Majer o nowych przepisach kościelnego prawa małżeńskiego
Nie powinno się zezwalać na zawieranie małżeństw poza miejscem świętym, bez poważnej przyczyny, której nie mogą stanowić racje natury komercyjnej czy wynikające z ekstrawagancji, próżności lub naśladowania zwyczajów obcych niż katolickie – powiedział ks. Piotr Majer, profesor Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. W rozmowie z KAI wyjaśnił nowe przepisy o kanonicznym przygotowaniu do małżeństwa, które wczoraj zostały opublikowane w „Aktach Konferencji Episkopatu Polski”. Jest to Dekret ogólny Konferencji Episkopatu Polski o przeprowadzaniu rozmów kanoniczno-duszpasterskich z narzeczonymi przed zawarciem małżeństwa kanonicznego.
Znowelizowane przepisy kościelnego prawa małżeńskiego będą obowiązywały od 1 czerwca 2020 roku na terenie Polski.
Ks. Majer zaznaczył, że celem wprowadzonych regulacji jest m.in. lepsze rozeznanie sytuacji w jakiej znajdują się narzeczeni. Mają w tym pomóc na nowo sformułowane pytania zawarte w protokole przedślubnym. Duchowny, który przeprowadza rozmowę duszpasterską, powinien zadać nupturientom także dodatkowe pytania „tak by wywiązał się dialog, w oparciu o który można ocenić, czy intencje młodych są szczere, zgodne z prawdą o małżeństwie, tak jak o nim naucza Kościół, oraz czy mogą oni sposób ważny i godziwy zawrzeć związek małżeński”.
Nowości w protokole, jak tłumaczy kapłan, polegają również na wprowadzeniu obowiązku rozpoczęcia spisywania protokołu od wspólnej modlitwy „Ojcze nasz”. Narzeczeni muszą też złożyć przysięgę mówienia prawdy. – Ma to na celu podkreślenie znaczenia tego aktu. Chodzi też o to, by spisanie protokołu nie było traktowane jako czynność wyłącznie biurokratyczna i mechaniczna. Ksiądz musi poświęcić odpowiedni czas na rozmowę, osobno z narzeczonym, osobno z narzeczoną – tłumaczy profesor prawa kanonicznego.
W dokumencie pojawiły się też szczegółowe wytyczne na temat procedury postępowania w sytuacjach nietypowych. – Wśród nich jest np. ślub z osobą innego wyznania, ślub z osobą niewierzącą, a także zasady jak postępować w przypadku kiedy któreś z narzeczonych było już wcześniej w związku z inną osobą, np. w małżeństwie cywilnym lub w konkubinacie. Ksiądz towarzyszący parze musi mieć pewność, że przyszli małżonkowie wywiązują się ze zobowiązań wobec dzieci z takich nieuregulowanych związków – wyjaśnił ks. Majer.
Dodał również, że nowością jest wprowadzenie przepisu dotyczącego obowiązku spisania protokołu w parafii, w której para bierze ślub. – Często narzeczeni decydują się na wybór innej parafii niż własna, w takiej sytuacji czasem dochodziło do zamieszania, ponieważ bywało, że jeden proboszcz odsyłał narzeczonych do drugiego. Teraz ta kwestia jest uregulowana – powiedział.
Pojawił się również przepis mówiący o tym, że nie powinno się brać ślubu w miejscu innym niż kościół czy kaplica. – Nie powinno się zezwalać na zawieranie małżeństw poza miejscem świętym, bez poważnej przyczyny, której nie mogą stanowić racje natury komercyjnej czy wynikające z ekstrawagancji, próżności lub naśladowania zwyczajów obcych niż katolickie – wyjaśnił profesor prawa kanonicznego, dodając, że zgody na taki ślub, w wyjątkowych okolicznościach, może udzielić ordynariusz miejsca, a w przypadku ślubu ze Mszą św. – biskup diecezjalny.
Dekret ogólny Konferencji Episkopatu Polski o przeprowadzaniu rozmów kanoniczno-duszpasterskich z narzeczonymi przed zawarciem małżeństwa kanonicznego został wydany na podstawie i w zgodności z przepisami Kodeksu Prawa Kanonicznego i po uzyskaniu recognitio (sprawdzeniu) przez watykańską Kongregację do Spraw Biskupów. Zawiera on znowelizowane przepisy kościelnego prawa małżeńskiego, które jako wyjaśnienie i uzupełnienie przepisów KPK będą obowiązywały od dnia 1 czerwca 2020 roku w Kościele katolickim na terenie Polski.
Zastąpią one, obwiązujące od trzydziestu lat, przepisy zawarte w Instrukcji KEP o przygotowaniu do małżeństwa w Kościele katolickim w części dotyczącej kanoniczno-prawnego aspektu przygotowania narzeczonych, natomiast kwestie doktrynalne i dotyczące przygotowania duszpasterskiego zawierają inne dokumenty KEP, m.in. Dyrektorium duszpasterstwa rodzin z 2003 r. i dokument przygotowany w 2009 roku przez Radę do Spraw Rodziny pt. Służyć prawdzie o małżeństwie i rodzinie.
Do dekretu ogólnego, pod patronatem Rady Prawnej KEP, przygotowywany jest praktyczny komentarz. Pracę nad nim podjęli ks. dr hab. dr h.c. Leszek Adamowicz z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II oraz ks. dr hab. Piotr Majer, prof. Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie.