„Wobec in vitro” to podręcznik bioetyczny pod patronatem abp Henryka F. Hosera SAC, red. naukowa: ks. dr hab. Jacek Grzybowski, prof. UKSW, ks. prof. Franciszek Longchamps de Bérier, Kielce 2017, Wydawnictwo Jedność.

Książkę polecamy wszystkim zainteresowanym, aby nie stawali samotnie wobec rzeczywistości in vitro. Szczególnie przeznaczona jest ona dla osób, które chciałyby – bez ulegania emocjom, naciskom czy reklamie – rozpoznać rzeczowo i z perspektywy etyki zagadnienie zapłodnienia pozaustrojowego. Dedykowana jest jako podręcznik dla tych, którzy zainteresowani zagadnieniami bioetycznymi, chcieliby dzielić się wiedzą z innymi na lekcjach, konferencjach, kursach czy rożnego rodzaju spotkaniach formacyjnych. Dlatego książkę zamyka aneks, w którym metodycy nauczania zaproponowali cztery konspekty lekcji oparte na artykułach zawartych w podręczniku tak, aby nauczycielom, katechetom lub wykładowcom ułatwić poprowadzenie zajęć na tematy bioetyczne. Wszystko z intencją pomocy w kompetentnym i wieloaspektowym podejmowaniu niełatwej, a jednocześnie wyjątkowo aktualnej i szeroko dyskutowanej problematyki. Dzięki pracy zespołu ekspertów i redaktorów, któremu patronował oraz przewodniczył abp Hoser, w niniejszym opracowaniu zebrano i krytycznie omówiono główne linie argumentacyjne, które pojawiają się w sporze o status ludzkiego zarodka i o godziwość stosowanej skutecznie wobec ludzi już od 1978 roku procedury zapłodnienia pozaustrojowego. Perspektywą wiodącą jest tu z jednej strony rzetelne przedstawienie techniki in vitro z całym jej zapleczem i konsekwencjami medyczno-zdrowotnymi, dotykającymi zarówno dzieci poczęte tą metodą, jak i ich rodziców; z drugiej strony analiza moralna i filozoficzno-etyczna oparta na racjonalnych argumentach. Pragnąc zachować precyzję dociekań, autorzy starali się pamiętać, że przedstawienie racji etycznych lub filozoficznych przeciw procedurze in vitro nie powinno służyć wyprowadzaniu bezpośrednich wniosków normatywnych z faktów biologicznych. Wszelako moralny i filozoficzny namysł nad godziwością praktyk medycznych jest niemożliwy bez danych dotyczących natury i struktury ludzkiego zarodka, jakich dostarczają nauki przyrodnicze.

Całość przygotowanej książki dopełnia obszerny rozdział poświęcony ludzkiej płodności. Ujawniające się coraz dotkliwiej komplikacje z zajściem w ciążę, doczekaniem się upragnionego potomstwa czy zastępowalnością pokoleń – szczególnie w społecznościach bogatych i uprzemysłowionych – sprawiły, że medialnie rozpropagowana procedura in vitro wydała się szerokim kręgom społecznym wręcz jedynym i zbawiennym alternatywnym rozwiązaniem. Płodność jako dar natury to wiążąca się z ogromną odpowiedzialnością wielka obietnica złożona w kobiecie i mężczyźnie. Komfortowy, nastawiony na zysk i sukces, model życia spycha płodność, szczególnie w przypadku kobiet, na margines. Kiedy zaś wreszcie pojawia się zgoda, aby odpowiedzieć na naturalne przecież pragnienie potomstwa, niepłodność potrafi ukazać swe bolesne okrucieństwo.